سایت شخصی صادق سلمانی

ولتست، یادگیری ماشین، پایتون، فرازآوری مصنوعی

سایت شخصی صادق سلمانی

ولتست، یادگیری ماشین، پایتون، فرازآوری مصنوعی

سایت شخصی صادق سلمانی

مطالبی که در این سایت نوشته می‌شود به منزله تخصص من در آن‌ها نمی‌باشد، بلکه صرفاً آغازی است در مسیری طولانی برای یادگیری بهتر و عمیق‌تر.

آخرین نظرات
  • ۱۶ خرداد ۹۸، ۰۰:۲۳ - محمد
    عالی
  • ۱۴ آذر ۹۷، ۱۸:۰۶ - خ
    عالی
  • ۸ آذر ۹۷، ۲۰:۰۷ - محمد علی
    احسنت

۳ مطلب در فروردين ۱۳۹۵ ثبت شده است


به صورت کلی می توان داده های مورد نیاز در شبیه سازی مخزن را به شکل زیر دسته بندی کرد:

1- داده های زمین شناسی:

ساختن مدل زمین شناسی نخستین گام در انتخاب یک مدل مناسب برای مخزن است زیرا اندازه، شکل هندسی و جهت مخزن را محیط رسوبی کنترل می کند. یک مدل زمین شناسی کامل در برگیرنده ماهیت مرزهای مخزن، موقعیت تماس سیالات از قبیل عمق تماس گاز-نفت و عمق تماس نفت-آب، تشخیص وجود لایه بندی و شکاف های طبیعی می باشد.

2- داده های لرزه نگاری:

داده های لرزه نگاری مکمل خوبی برای داده های زمین شناسی هستند. شکل و اندازه گسل ها، ضخامت بسترها و اطلاعات مربوط به قسمت های مختلف مخزن را می توان از تفسیر داده های لرزه نگاری بدست آورد.

3- داده های نمودارگیری:

از داده های نمودارگیری می توان برای تعیین عمق مخزن، سنگ شناسی، تخلخل، اشباع و عمق تماس سیالات مختلف استفاده نمود. به علاوه، نمودارها نمایانگر لایه بندی هستند و شواهدی را مبنی بر وجود شکاف طبیعی در سنگ فراهم می آورند.

4- داده های PVT:

آنالیز PVT یکی از مهم ترین قسمت های شبیه سازی است. اهمیت PVT در مخازن گاز میعانی بیشتر از سایر مخازن می باشد. خواص سیال از قبیل چگالی و گرانروی، میزان گاز محلول، ضریب حجمی سازند و وزن مخصوص از داده های PVT تعیین می شوند. شرایط نمونه گیری بر نتایج تأثیر می گذارد. در مخازن گاز میعانی داده های دو آزمایش CCE و CVD نیز برای انطباق مدل PVT شبیه سازی شده، لازم هستند. 

5- داده های مغزه:

آنالیز مغزه برآوردی از تخلخل، نفوذپذیری، سنگ شناسی، اشباع سیالات، فشار موئینگی و نفوذپذیری نسبی را فراهم می آورد. اما نکته مهم در داده های مغزه دقت آن هاست. برای بالا رفتن دقت باید تعداد مغزه های گرفته شده زیاد باشد و حتی الامکان تمام قسمت های مخزن را پوشش دهد. همچنین استفاده از روش های مناسب برای اندازه گیری تخلخل، نفوذپذیری و فشار موئینگی نقش به سزایی در دقت داده های بدست آمده دارند.

6- داده های چاه آزمایی:

آنالیز چاه آزمایی به بهبود توصیف مخزن و عملکرد مخزن، تصمیم گیری برای استراتژی بهینه توسعه، شناسایی ویژگی های بزرگ مقیاس از قبیل گسل ها و مرزهای ناتراوا، تأیید مدل زمین شناسی و تعیین برخی پارامترها از قبیل نفوذپذیری متوسط و ضریب پوسته کمک می کند. تعداد نقاط و روش تفسیر در داده های چاه آزمایی بر روی نتایج بدست آمده تأثیر می گذارند. همخوانی نتایج چاه آزمایی با داده های مغزه نیز باید مد نظر باشد. یکی از مهمترین کاربردهای چاه آزمایی، استفاده از داده های ثبت شده آن در اعتبارسنجی مدل مخزن است.

7- داده های تولید:

در حین تولید از یک میدان اطلاعات مربوط به نرخ تولید، تزریق، تولید تجمعی و داده های فشار به طور مستمر ثبت می شوند. این داده ها اصطلاحاً تاریخچه تولید نامیده می شوند و در شبیه سازی پویا و مدیریت مخزن استفاده می شوند. تاریخچه تولید در تشخیص پدیده هایی همچون مخروطی شدن آب یا گاز نیز کاربرد دارد. همچنین می توان از این داده ها در محاسبات مربوط به موازنه مواد استفاده کرد. 

منبع: کتاب "مهندسی مخازن گاز میعانی" / تالیف: دکتر وطنی، دکتر صدایی و مهندس شیدایی مهر - صفحه 315

۰ نظر ۲۹ فروردين ۹۵ ، ۰۲:۳۸
صادق سلمانی

یک نمایه مناسب برای سنجش و مقایسه توانایی پتانسیل تولید چاه‌ها، شاخص بهره‌دهی (Productivity Index-P.I) می‌باشد. این شاخص برابر با نسبت نرخ جریان تولیدی به میزان اختلاف فشار در دهانه چاه درحین تولید می‌باشد. اما با توجه به اینکه طول چاه‌های عمودی، افقی و انحرافی متفاوت خواهد بود به منظور مقایسه صحیح‌تر بین این چاه‌ها می‌بایست از مفهوم شاخص بهره‌دهی ویژه (Specific Productivity Index) استفاده نمود که رابطه آن برای فشارهای بالا به صورت زیر است:


با مقایسه شاخص بهره‌دهی ویژه در چاه‌های عمودی، انحرافی و افقی در شکل زیر مشاهده می‌شود که شاخص بهره‌دهی ویژه در چاه‌های افقی و انحرافی بیشتر از چاه عمودی است که علت آن نیز پایین بودن اختلاف فشار ایجاد شده توسط چاه‌های انحرافی و افقی در مقایسه با چاه عمودی به دلیل مساحت بیشتر بین چاه و مخزن می‌باشد. همچنین مشاهده می‌شود که پس از رسیدن به نقطه شبنم، شاخص بهره‌دهی چاه‌های انحرافی و افقی کمتر کاهش پیدا کرده که دلیل آن نیز اشباع کمتر میعانات تشکیل شده در اطراف این چاه‌ها و در نتیجه ضریب پوسته کمتر می‌باشد.

با توجه به اینکه در بیشتر عمر تولید یک چاه، فشار مخزن زیر فشار نقطه شبنم می‌باشد این نکته که شاخص بهره‌دهی چاه‌های افقی و انحرافی پس از رسیدن به فشار نقطه شبنم کاهش کمتری را نشان می‌دهند، عملکرد بهتر چاه‌های افقی و انحرافی در مقایسه با چاه عمودی را در مخزن گاز میعانی نشان می‌دهد.



منبع: کتاب "مهندسی مخازن گاز میعانی" / تالیف: دکتر وطنی، دکتر صدایی و مهندس شیدایی مهر - صفحه 240

۰ نظر ۲۸ فروردين ۹۵ ، ۱۰:۴۲
صادق سلمانی



مقدمه: همیشه با مفاهیم این چند تا نیرو که در ادامه توضیح میدهم یک مقدار مشکل داشتم، امروز در گروه "کنکور نفت" که در تلگرام تشکیل داده ام یکی از دوستان سوالی در مورد این نیروها مطرح کرده بود و این خود جرقه ای برای من شد تا برم یه ذره در مورد این نیروها بخونم و از قضیه سر در بیارم. توضیحات مختصری که خوندم را در زیر نوشته ام.



بر اساس مطالعات Ursin ، در طول فرایند تولید گاز، چهار نیروی اساسی بر سیالات اثر خواهند کرد. این نیروها عبارتند از: نیروی گرانرو یا ویسکوز (V)، نیروی موئینه (C)، نیروی گرانشی (G) و نیروی اینرسی (I). در ادامه تعریف کلی این نیروها ارائه شده است.

1- نیروی ویسکوز (Viscous Force): مقاومتی که یک سیال در مقابل جاری شدن، به دلیل اصطکاک داخلی مولکول‌ها از خود نشان می‌دهد، گرانروی نامیده می‌شود. نیروی ویسکوز (یا گرانرو) نیز به طور معمول ناشی از برهم کنش  بین مولکولی داخل خود سیال است و به صورت نیروی وارده به واحد حجم در اثر عمل کردن تنش‌های برشی بر سیال ویسکوز در حال حرکت تعریف می‌شود. این نیرو یک پروفایل سرعت در سراسر کانال جریان توسعه می‌دهد و افت فشار ویسکوز در مخزن ناشی از این نیرو می‌باشد.

تذکرنیروی ویسکوز در خلاف جهت حرکت سیال می‌باشد.

2- نیروی موئینه (Capillary Force): در حضور دو یا چند فاز مثلاً گاز و میعانات، سطح بین دو فاز تحت شرایط دینامیکی جریان یک اختلاف فشار را از خود نشان می‌دهد. این اختلاف فشار به عنوان فشار موئینه شناخته می‌شود. نیروهای موئینه از حاصلضرب فشار موئینه در مساحت قابل محاسبه‌اند. اهمیت نیروهای موئینه به طور کلی به ترشوندگی و به طور خاص به پخش شدن فاز ترشونده مرتبط است.

3- نیروی گرانشی (Gravitational Force): طبق تعریف این نیرو بر اجسام واقع در میدان گرانشی وارد می‌شود و از پتانسیل گرانش ناشی می‌گردد که یک نیروی پایستار است و عامل حرکت سقوط آزاد می‌باشد. بنابراین، نیروی گرانشی برای یک قطره نفت یا میعانات عبارتست از حاصلضرب جرم قطره در شتاب جاذبه ناشی از گرانش. نیروی گرانشی همواره در تمامی قسمت‌های مخزن فعال است. در جریان سیال در مخزن نیروی گرانشی در مواقعی که سیالات اختلاف چگالی دارند، مانند حالت گاز و میعانات، می‌تواند مهم باشد.

4- نیروی اینرسی (Inertia Force): نیروی ناشی از لختگی و مقاومت در برابر تغییرات شتاب حرکت، نیروی اینرسی نامیده می‌شود. این نیرو با تغییر جهت جریان سیال در محیط متخلخل در ارتباط است. در جریان خطی یعنی جریان در لوله‌های مستقیم، نیروی اینرسی فعال نیست. در محیط متخلخل زمانی که هیدروکربور از میان دانه‌های سنگ حرکت می‌کند یک تغییر جهت مداوم در حال رخ دادن است.


منبع: کتاب "مهندسی مخازن گاز میعانی" / تالیف: دکتر وطنی، دکتر صدایی و مهندس شیدایی مهر

۱ نظر ۱۱ فروردين ۹۵ ، ۱۴:۲۵
صادق سلمانی