سوالی که گاهی اوقات پیش می آید آن است که در تست ساخت فشار نمودار را بر حسب dt رسم کنیم یا dte؟
در جواب باید بگویم که طبق رفرنسهایی که خوانده ام، نتایجش زیاد با هم تفاوتی ندارند.
داخل اکسل نمودار لاگ-لاگ را هم بر حسب dt و هم بر حسب dte رسم کردم. همانطور که میبینید دو نمودار نارنجی و آبی تقریباً با هم یکی هستند! 👇👇 و فقط انتهای نمودار هست که خیلی خیلی ناچیز با هم فرق دارند.
نکته: از آنجایی که منحنیهای الگو برای تست کاهش فشار بدست آمدهاند، حال برای آنکه بتوان از این منحنیها در تست ساخت فشار نیز استفاده نمود، پیشنهاد میشود که نمودارها بر حسب زمان معادل آگاروال رسم گردند.
معمولاً میگویند که اگر tp بزرگتر از 10dt max باشد، آن وقت حدودا dt=dte میشود.
مثلاً در این نموداری که آوردم، آخرین dt برابر با 24 هست. tp هم 240 ساعت بوده. حالا چون tp بزرگتر از 10*24 هست، پس تقریباً dt=dte میشود و دیگر فرقی ندارد که نمودار را بر حسب dt رسم کنید یا dte.
دلیلش هم این هست که در رابطه dte، میشود از dt نسبت به tp صرف نظر کرد و رابطه را ساده کنیم.
این مطلب را نیز بخوانید: شرط استفاده از زمان معادل آگاروال
این مطلب را نیز بخوانید: روشهای آنالیز تست ساخت فشار
هیدراتها مواد جامد یخ مانندی هستند که وقتی هیدروکربن ها و آب در شرایط خاصی از دما و فشار مخلوط می شوند، تشکیل می شوند. این مواد جامد می توانند در دماهای بسیار بالاتر از نقطه انجماد آب ایجاد شوند و اغلب خطراتی را در حین چاه آزمایی بوجود می آورند.
در طول تولید گاز، هیدرات ها می توانند به سرعت ایجاد شوند و باعث گرفتگی در لوله ها، چوک ها و دیگر تجیزات چاه آزمایی شوند. همچنین ممکن است که پلاگ های چندگانه ای را ایجاد کرده و باعث به دام افتادن فشار در بین پلاگ ها و یا پشت آن ها گردد. اگر یک پلاگ با گاز تحت فشار، بعدا شروع به ذوب شدن و شل شدن کند، پلاگ خود تبدیل به یک پرتابه جامد می شود که توسط نیروی فشاری پشت آن رانده می شود.
حتما لازم نیست که هیدرات ها یک پلاگ کامل را ایجاد کنند تا ما به عنوان یه مشکل به آن ها نگاه کنیم، برای مثال:
زمانی که چاه با سایز کوچتر چوک جریان می یابد، هیدارت ها به تدریج تشکیل می شوند تا در نهایت یک اسکین در طول دیواره داخلی لوله ایجاد شود.
زمانی که به منظور تولید بیشتر، سایز چوک را افزایش می دهیم، دمای سیال افزایش می یابد تا به نقطه ای برسد که هیدرات ها شروع به ذوب شدن می کنند، در این حالت تکه های هیدرات ها مانند یک پرتابه ای می شوند که در طول خط لوله جریان دارند و موجب آسیب بیشتر به تجهیزات پایین دستی می شوند.
هیدرات ها بیشتر در اطراف چوک ها یا شیرها تشکیل می شوند؛ در این مکان ها (که شاهد تغییرات قطر هستیم)، گاز منبسط و خنک می شود. همین مکانیسم می تواند باعث انجماد در شیر کنترل فشار در خروجی گاز تفکیک گر شود. پدیده "پلاگ شدن" در این شیر، کنترل تفکیک گر را غیرممکن می سازد.
در زیر میز دوار، هیدرات ها ممکن است در اطراف و یا نزدیکی بستر دریا که دمای محیط کم است (بویژه در آب های عمیق)، تشکیل شوند. در تجهیزات کنترل فشار که در عملیات وایرلاین استفاده می شود نیز ممکن است چنین مشکلاتی بوجود آید؛ به خصوص زمانی که که بعد از یک تست فشاری یا برداشتن یک ابزار، شیرها دستکاری می شوند.
در ابتدا یا پس از بستن چاه، یا پس از انجام یک تست فشاری که با نشتی همراه بوده است، آب ممکن است در بخش های پایینی لوله یا شیر انباشته شود؛ تماس گاز سرد با این آب ممکن است که منجر به تشکیل هیدرات در مکان های کاملا غیرمنتظره را نماید. به عبارت دیگر، هیدرات ها ممکن است در هر کجا که آب می تواند انباشته شود، وجود داشته باشد.
هیدرات ها همچنین می توانند مشکلاتی را برای ابزار دقیق، دستگاه های اندازه گیری و شیرها بوجود آورند.
الآن یکی از دوستان بهم ایمیل زده که چرا دکترا نخوندم؟
من نظر شخصیم رو میگم.
حدود یک سال و نیم فقط ولتست کار کردم. رفرنس ها رو خوندم، نرم افزارهاش رو تا حدودی یاد گرفتم و مقاله هم خوندم. ولی بعدش به این نتیجه رسیدم که این رشته سر دراز دارد. حالا حالاها میشه روش تمرکز کرد و ادامه داد. از یه جایی فهمیدم بقیه ماجرا رو باید در یک مقطع دیگه و با تمرکز ویژه ای ادامه داد که فعلا در حوصله من نیست.
متوجه شدم که در ابتدا باید یک دید کلی از رشته مهندسی نفت بدست بیارم. باید مخزن رو بفهمم، چاه رو بفهمم، کوپل کردن این دوتا رو بلد باشم. باید بدونم وقتی میگن داریم فلان فرایند رو شبیه سازی میکنیم، دقیقا چه بلایی سر مخزن میاد. یعنی اول لازمه که به دیدگاه integrate در مهندسی نفت برسم. بتونم مباحث و عملیات نفت رو به هم ربط بدم. تا وقتی ندونم مبحث خواص سیال یعنی چه، چطوری میتونم از اون برای شبیه سازی و پیش بینی تولید استفاده کنم؟!! چطوری وقتی هنوز نمیدونم نقشه UGC زمین شناسی چی هست، میتونم آنالیز عددی در ولتست انجام بدم؟!!
حالا جدیدا فهمیدم که علاوه بر اینها، حتما حتما لازمه مفاهیم و مباحث "فاندامنتال" مهندسی نفت یعنی مکانیک سیالات، انتقال جرم و حرارت و همچنین ریاضیات رو هم کاملا با پوست و گوشتم درک کنم. کسی به ما نبود بگه آقا اینا مهمن. این درسها باعث میشن که تفکر انتقادی پیدا کنی و به یک آدم متفکر تبدیل بشی که حرفی رو توی هوا نمیزنه و دقیقا برای تمام حرفاش دلیل و علت داره.
دو سال امریه بهترین فرصت برای این چیزهاست.
چرا دروغ بگم؛ مدتیه از این شاخه به اون شاخه میپرم. نه اینکه سردرگم باشم، بلکه به این خاطره که پی بردم آدم باید مدتی رو اینطوری باشه تا دید خوبی از همه چی بدست بیاره.
اصن در حال حاضر پیشوند "مهندس" رو به "دکتر" ترجیح میدم. با مهندس بودن، آدم دستش خیلی بازتره. بیشتر علمی که الآن تو دکترا تولید میشه مثل یک کالای لوکس برای کشورمونه. ما کالای لوکس نیاز نداریم. ما اقتصاد بهتر و قوی تر میخوایم!
فکر میکنم دوره حالا، یه جورایی دوره "پیوند علوم مختلف به هم" هست. مثل همون دوره ابوعلی سینا و اینا. درسته یه عده دارن به صورت کاملا تخصصی مرزهای علم رو جلو میبرن، ولی شما باید تصمیم بگیرید توی کدوم گروه می خواهید باشید: گروهی که مرزها رو جابجا میکنن، یا گروهی که علم تولید شده توسط دیگران رو کاربردی و عملیاتی میکنن و در حقیقت اونو تبدیل به ارزش میکنن و بومی سازیش میکنن. من فعلا میخام جزو گروه دوم باشم و به همین خاطر نیازی به دکتر بودن هم ندارم. هرچند وجود هر دو گروه لازم و ضروری هست.
تو این دوره اگر بخواهیم جهش کنیم باید مباحث رشته های کامپیوتر و زمین شناسی و ریاضی و برق و ... رو هم وارد نفت کنیم.
ممنون که خوندن این مطلب رو تحمل کردید.
صادق✋️
تا به حال خیلی از دوستان تقاضای قرار دادن جزوه چاهآزمایی نوشته شده توسط خودم را در سایت داشتهاند ولی به دلیل اینکه ذهنم سمت کارهای دیگرم بوده فرصت نکردم در موردش تصمیمگیری کنم ولی امروز آن را برای دانلود در سایت قرار میدهم.
پیشنهاد اصلی من مطالعه کتابهای مرجع درسی هست و تمام مطالب این جزوه از همان کتابها گرفته شدهاند ولی با ساختار منظم و طبقهبندی شده.
عنوان فایل: جزوه جدید درس چاهآزمایی
تهیه کننده: صادق سلمانی
مشخصات فایل: جزوه دستنویس و بسیار خوانا و خوشخط است.
حجم فایل: 63 مگابایت
سال: آذر 96
تعداد صفحات: 130
کاربرد: دانشجویان مقطع کارشناسی و داوطلبان کنکور ارشد مهندسی نفت
دانلود چند صفحه از جزوه جهت مشاهده کیفیت آن
قیمت این محصول: 11500 تومان
✅ برای انجام این تست مراحل زیر را باید داشته باشیم:
1) زمانیکه چاه در حال تولید است فشارسنج را پایین میبریم و فشارهای جریانی را ثبت میکنیم. این کار تا رسیدن گیج فشاری به عمق مورد نظر که به PI depth معروف است ادامه پیدا میکند. این عمق همان عمق گیج فشاری است و معمولاً 50 فوت بالاتر از مشبکها قرار میگیرد. پس در این مرحله فشارهای جریانی چاه را بر حسب عمق ثبت میکنیم.
2) چاه را از سطح میبندیم و افزایش فشار درون چاه را ثبت میکنیم. افزایش فشار تا زمانیکه فشار چاه با فشار مخزن یکی شود ادامه پیدا میکند. پس در این مرحله داده های تست فشار استاتیک را در اختیار داریم.
3) برای تعیین دبی معمولاً اخرین دبی قبل از بسته شدن چاه را استفاده میکنند. این دبی با استفاده از رابطه تجربی گیلبرت و با داشتن پارامترهای لازم از جمله نسبت گاز به نفت تولیدی، اندازه قطر چوک، فشار جریانی سر چاه یا همان فشار قبل از ورود به چوک و ضرایب ثابت معادله گیلبرت، بدست میآید. این مقدار معمولاً با اختلاف 200 تا 300 بشکه کم یا زیاد بدست میآید. یک روش دیگر برای داشتن دبی، تعیین همهی پارامترهای سنگ و سیال به طور دقیق و استفاده از رابطه دارسی است.
4) با داشتن دبی و فشارهای جریانی و استاتیک میزان ضریب بهرهدهی چاه مورد نظر بدست میآید.
نکته: مدت زمان بسته بودن چاه بستگی به خصوصیات و شرایط مخزن دارد و ممکن است تا بیشتر از 100 ساعت هم طول بکشد.
پانوشت: نویسنده این مطلب آقای سروش جسری هستند.
اسفند سال 95 اولین سمینار تخصصی چاهآزمایی ایران در مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت برگزار شد. افرادی چون دکتر هاشمی، دکتر شریفی، دکتر مهدی منصوری و سایر اساتید و مهندسان در آن شرکت کردند. بعد از سمینار هم فایلهای پرزنتیشن ارائه کنندگان در کانال سمینار منتشر شد.
✅ امشب فایل ارائه دکتر مهدی منصوری را که در مورد آنالیز دادههای فشار گذرا با کمک روش شناسایی سیستمها (SI) بود در سایت قرار دادهام. خودم هم مدتی درباره این موضوع به یادگیری پرداختم ولی در نیمه راه به سد سربازی رسیدم و متوقف شد. انشالا که دوباره استارت بخورد.🙏 👇👇
لینک دانلود فایل ارائه دکتر مهدی منصوری
پس از سقوط قیمت نفت از سال 2014، پروژههای نفتی و همچنین سرمایهگذاری در این صنعت عظیم کاهش چشمگیری پیدا کرد. الآن بیش از هر زمان دیگری، سازمانها باید از راهحلهای فناوری اطلاعات و دیجیتالیسازی استفاده کنند.
✅ اگر علاقمند هستید که بدانید صنعت نفت و گاز دنیا در حال حرکت به چه سمتی است و چه تغییراتی در حال بوجود آمدن در آن است، حتما گزارش زیر را که مربوط به سال 2017 هست مطالعه کنید. 👇👇
تابع خطا (Error Function) در ریاضیات، تابعی غیراصلی (نداشتن ضابطه صریح) است که در علوم احتمالات، مواد، آمار و معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی استفاده میشود. تعریف این تابع به صورت زیر است (منبع: ویکی پدیا):
همچنین متمم تابع خطا (Complementary Error Function) نیز به شکل زیر تعریف میشود:
نمودار تابع خطا
جدول تابع خطا
علاوه بر اینها، در زبان برنامهنویسی پایتون نیز دستوری وجود دارد که میتوان تابع خطای هر مقداری را محسابه نمود:
from math import *
erf (2)
>> 0.9953222650189527
سوالی که برخی اوقات پیش میآید این است:
چرا بعضی اوقات نمودار هورنر به صورت کاهشی است و برخی مواقع افزایشی؟
برای پاسخ به این سوال به توضیحات و شکل های زیر دقت کنید. سپس فایل ویدئویی را نیز با دقت مشاهده کنید. من توضیحات کامل را با یک سری داده در نرمافزار سفیر (لینک دانلود آموزش ویدئویی سفیر) و اکسل برای شما گفتهام.
مشاهده ویدئو در آپارات