زاویه تماس پیش رونده (θ_a) و پس رونده (θ_r)

فرض کنید که یک قطره مایع روی یک سطح جامد قرار دارد. اگر ما یک مقدار کمی از سیال را به این قطره اضافه کنیم، حجم قطره و زاویه تماس افزایش می یابد. به این زاویه تماس، advancing contact angle یا (θ_a) می گویند. حال اگر حجم قطره را کاهش دهیم و سپس زاویه تماس را اندازه بگیریم، مشاهده می کنیم که زاویه تماس کاهش پیدا خواهد کرد و این زاویه تماس را اصطلاحاً receding contact angle یا (θ_r)  می نامند. بنابراین، زاویه تماسی که در اثر انبساط قطره مایع تشکیل می شود را θ_a ، و زاویه تماسی که در اثر انقباض قطره مایع تشکیل می شود را θ_r می نامند. 

{برای مشاهده فیلم مربوط به زاویه θ_a به این لینک و برای مشاهده زاویه θ_r به این لینک مراجعه کنید.}

نکته: θ_a به یک مقدار ماکزیمم و θ_r به یک مقدار مینیمم سوق پیدا می کند.

اختلاف بین θ_a و θ_r را contact angle hysteresis یا (H) می نامند:

H=θ_a - θ_r

نکته: مقدار θ_a بزرگتر از θ_r می باشد:

θ_a > θ_r

نکته: زاویه تماس را از میان سیال چگال تر محاسبه می کنند.

تذکر: مبحث مربوط به ترشوندگی، یکی از مباحث بسیار مهم در رشته مهندسی نفت هست و لازم است که زمان بیشتری را برای درک مفاهیم این موضوع صرف کنیم. 

لینک دانلود فایل PDF این مطلب:

http://s9.picofile.com/file/8269994042/angle.pdf.html

چالش یادگیری معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی

دیروز عصر، کتاب «معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی» (نویسندگان: محمود حصارکی، مرتضی فتوحی) رو خریدم. این کتاب به دانشجویان ارشد مندسی مکانیک در دانشکده فنی دانشگاه تهران تدریس میشه. البته مطمئنا در خود دانشگاه شریف و سایر دانشکده ها هم استفاده میشه. همون طور که قبلا در این پست گفته بودم، برای اینکه بتونم سطح معلوماتم رو نسبت به ولتست افزایش بدم چاره ای جز تقویت ریاضیات خودم ندارم؛ هم باید مقاله بخونم و معادلات ریاضی اونها رو درک کنم و هم باید کتاب و رفرنس بخونم. این کار زمان بر هست ولی شک ندارم که آینده خوبی داره و فقط باید صبر داشته باشم.

قرار نیست که از همان ابتدای کار لغت به لغت کتاب رو بخونم، بلکه سعی می کنم به اندازه فهمم یک دور بخونم تا کلیات رو متوجه بشم و بعد دوباره با مراجعات مکرر به اونها به تثبیت یادگیری های خودم بپردازم.

به نظرم بر خلاف اینکه تصور میشه در مهندسی نفت ریاضیات جایگاهی نداره (و یا حداقل دانشجویان و اساتید اهمیت چندانی به این علم نمی دهند)، اتفاقا کاربرد بسیار زیادی داره و هرچه به سمت جلوتر میریم کسی که ریاضیات قوی ای داشته باشه به منزله داشتن برگ برنده در رقابت های کاری هست.

من یکی دو سال خودم رو درگیر سوال از این و اون کرده بودم و همه جور مشورتی با همه می کردم، البته یک مقداری هم افراط کرده بودم و باعث شده بود سردرگم بشم؛ ولی الآن همه چیز روشنه و فقط باید اجرا کنم. علاقه های خودم رو پیدا کرده ام و نیاز به صرف وقت و هزینه دارم تا بتونم در اونها متخصص بشم. شما هم حتما علاقه های خود رو پیدا کنید و سریع استارت بزنید.

پی نوشت: خوشحال میشم با کسانی که ریاضیات قوی ای دارند ارتباط داشته باشم:)

شبکه سازی از طریق لینکدین

لینکدین (Linkedin) یک شبکه اجتماعی کاملاً تخصصی برای برقراری ارتباط با افرادی است که در زمینه یا رشته تحصیلی شما کار می کنند. پس از عضویت در این سایت، می تونید یک رزومه آنلاین برای خودتون درست کنید و به مرور اون رو آپدیت کنید. شما در محیط لینکدین میتونید افراد مشابه خودتون رو پیدا کنید و اولین مزیتش این هست که شما با دانشجویان، همکاران و شرکت های فعال در صنعت نفت در ارتباط خواهید بود. مثلاً فرض کنید که شما قصد دارید بر روی موضوع Decline Curve Analysis کار کنید، با یک سرچ ساده میتونید به تمام افرادی که در گوشه و کنار دنیا در حال کار بر روی این موضوع هستند دسترسی پیدا کنید، رزومه آن ها را مشاهده کنید، ایده هایی را بدست بیاورید، آخرین پیشرفت ها را در این حیطه ارزیابی کنید و حتی با طرف مقابل ارتباط مستقیم پیدا کنید و سوالات خودتون رو بپرسید؛ کاری که من بارها انجام داده ام و حتی با افرادی که در کشورهای دیگه بوده اند تماس تصویری برقرار کرده ام (البته سعی کنیم مزاحمت های بی مورد ایجاد نکنیم، و یا سوالات در سطح پایین نپرسیم). یکی دیگه از مزیت های لینکدین این هست که شما میتونید در گروه های مختلف عضو بشید و از بحث هایی که در آن ها مطرح میشه استفاده کنید؛ مثلاً من یک بار نتیجه یکی از این بحث ها را در این لینک  نوشتم. اولین باری که در این سایت عضو شدم درخواست دوستی برای آقای طارق احمد مشهور فرستادم و ایشون هم بلافاصله قبول کرد. کلی کیف کرده بودم، ولی بعد از مدتی فهمیدم ایشون دست رد به سینه کسی نمیزنه:)

به شخصه خود من الگوی علمی خودم را از طریق لینکدین پیدا کرده ام. یعنی با جستجوهای فراوان و مشاهده مهارت های افراد مختلف و بررسی ترندهایی که در آینده قراره اتفاق بیفته، یک مدینه فاضله ای برای خودم ترسیم کرده ام و حالا هم در حال تلاش برای برپایی چنین آرمان شهری هستم (انشاءالله).

البته این نکته رو هم بگم که برای استفاده بهینه از این سایت باید یک آشنایی نسبی با زبان انگلیسی داشته باشید که من فکر میکنم تقریباً همه دانشجویان نفتی تا این حد با زبان انگلیسی آشنا هستند. اگر هم سطح پایینی دارید، اولین جرقه برای شما میتونه این باشه که هرچه سریعتر به تقویت زبان انگلیسی خودتون بپردازید.

به طور خلاصه اگر تا با حال پروفایلی در این سایت ایجاد نکرده اید حتماً همین الآن این کار را انجام دهید. این کار برای آینده شما خیلی مهمه و میتونید کاملاً به روز باشید و از آخرین دستاوردها و پژوهش ها در حیطه مورد علاقه خودتون مطلع باشید.

ما فقط زمانی چیزی را «می دانیم» که داریم آن را «اجرا می کنیم»

وقتی به این معروف شدید که مهم‌ترین کارها را به‌ سرعت آغاز کرده و آنها را سریع و درست انجام می‌دهید، از همۀ فرصت‌های فوق‌‌العاده‌ای که پیش روی‌تان قرار می‌گیرد، شگفت‌زده خواهید شد.

ما فقط زمانی چیزی را «می دانیم» که داریم آن را «اجرا می کنیم». وگرنه، یا آن را خوانده ایم، یا شنیده ایم، و یا فکر می کنیم که می دانیم!

جهان دیگر جای امنی برای کسی که تفکر کارمندی دارد، نیست. دیگر چیزی به عنوان یک شغل امن و مطمئن وجود ندارد. شاید تا چند سال پیش چنین تصوری دور از واقعیت نبود، اما اکنون واقعیت عوض شده است. در همه جای جهان، کم نیستند کسانی که پس از سال ها کار برای جایی، عذرشان خواسته می شود؛ و آن ها اگر یاد نگرفته و عادت نکرده باشند که کارشان را بر مبنای «نتیجه» (نه ساعت کاری) و با «روحیه کارآفرینی» انجام بدهند، روزگار سختی را در پیش خواهند داشت. به قول رابرت کیوساکی، «دیگر چیزی به عنوان یک شغل امن و مطمئن وجود ندارد.»

کسی که در پی یک زندگی مطمئن از لحاظ مالی است، می داند که به جای رفتن در پی «امنیت شغلی» و چشم داشتن به کمک دولت و این و آن، باید خودش آستین بالا بزند، کاری برای خودش دست و پا کند و جریان و جریان های درآمد برای خودش بسازد.

پی نوشت: منبع برخی جملات این پست را به یاد نمی آورم!

یک تجربه از پروژه نرم افزاری

به دلیل علاقه ای که به ولتست و مخازن گاز میعانی دارم، پروژه ارشد خودم را در همین رابطه و در راستای کار با نرم افزار تعریف کردم. در ابتدا تصور میکردم که چون باید با نرم افزار کار کنم، نیاز زیادی به مرور مقالات وجود ندارد و باید تمرکز را بر روی تحلیل داده ها بگذارم. ولی این یک اشتباه محض است. اتفاقاً کسانی که قرار است با استفاده از نرم افزار، بر روی داده های واقعی میادین نفت و گاز ایران کار کنند حتما باید مقالات زیادی را مطالعه کنند؛ مخصوصاً مقالات مطالعه موردی (case study).

با هر مقاله ای که مطالعه می کنید، یک سری نمودار و چالش های جدیدی را می بینید و اگر مقالات بیشتری را بخوانید، بعد از مدتی متوجه می شوید که یک دایرة المعارف از حالت های خاص موضوع مورد علاقه خودتان هستید و با یک نگاه به نمودار می توانید مشکل آن را حدس بزنید. پس تا حد امکان مقاله بخوانید. این کار را هم قبل از کار با نرم افزار و هم در حین اینکه دارید با داده ها کار می کنید ادامه دهید. به مرور دید بهتری پیدا خواهید کرد.

چند سایت خوب که من دنبال می کنم

نمیدونم که سایت متمم رو میشناسید یا نه؟ ولی پیشنهاد میکنم که به این سایت مراجعه کنید و اگر از موضوعاتی که اونجا مطرح میشه خوشتون اومد، حتماً دنبال کنید... مدیر این سایت، آقای محمدرضا شعبانعلی هست و پیشنهاد دوم من هم این هست که نوشته های محمدرضا شعبانعلی رو هم حتماً دنبال کنید... دیدگاه من نسبت به این دو تا سایت به این شکل هست که یک سفره ای پهنه و هر کس به اندازه درک و وسع خودش میتونه ارتزاق کنه... به شخصه بسیار مدیون متمم و محمدرضا شعبانعلی هستم... اگر دقت کرده باشید خیلی از مطالبی رو هم که می نویسم، با لینک به این دو سایت هست... 

و اما شما زمانی که در سایت متمم عضو می شوید، تازه متوجه میشید که چه افرادی در این سایت در حال فعالیت هستند... با خوندن نظراتشون، دید من نسبت به زندگی عوض شده و هنوز هم در حال تغییر هستم... از جمله افرادی که مطالبشون رو مدام دنبال می کنم، سایت های آقای شاهین کلانتری و سجاد سلیمانی هست... از نوشته های این دو نفر هم در مطالبم استفاده می کنم و همیشه هم لینک می دهم... هدفم از انتشار دوباره مطالب این عزیزان (متمم، محمدرضا شعبانعلی، شاهین کلانتری و سجاد سلیمانی) در سایت خودم دو مورد است: یکی اینکه در اینجا ثبت بشه و مدام چشمم بهشون بیفته و به خودم تلنگر بزنم و دوم اینکه موجب آشنایی شما با این دوستان هم بشود و امیدوارم که برای شما هم مفید باشه.

حقیقتش این هست که این 4 سایت در مورد رشته مهندسی نفت نیستند ولی من هرگاه مطالب آن ها رو میخونم، ایده های زیادی به ذهنم میرسه... 

گاهنامه «مهارت های آینده محور»

سلام.

از این به بعد گاهنامه هایی با نام «مهارت های آینده محور» را در کانال و سایتم قرار میدهم... سعی میکنم مطالبی در مورد 7 مهارت کاربردی (مفاهیم اصلی مهندسی نفت، زبان انگلیسی، نرم افزارها،کدنویسی، گزارش نویسی، ریاضیات، مهارت ارائه مطلب) را جمع آوری کنم و به صورت یک فایل PDF منتشر کنم... خلاصه اینکه تو فکرم هست که کارهای خوبی انجام بدهم و امیدوارم که شما هم راضی باشید... راستی، یکی از مطالب اصلی این گاهنامه ها مشاوره کنکور ارشد هم خواهد بود... فعلا نویسنده خودم هستم ولی به مرور تلاش میکنم که از بقیه دوستان هم استفاده ببرم. 👇👇

مهارت های آینده محور - شماره یک

خرده گام برای یادگیری زبان انگلیسی

چند ماه پیش یکی از بهترین دوستانم (از ترم اول لیسانس تا حالا با هم هستیم) خودش رو آماده کرد تا در آزمون تافل شرکت کنه. در ابتدای کار، تلگرام رو حذف کرد و من را بالاجبار به محیط اسکایپ شیفت داد. تمام چت ها و ارتباطمون در همون اسکایپ صورت می گرفت. از همون اول قرار گذاشتیم که به زبان انگلیسی چت کنیم. هیچی بلد نبودیم ولی خودمون رو ملزم کردیم که فقط انگلیسی چت کنیم، قانونمون این شده بود و جز در موارد خیلی خیلی اندک از قانونمون سرپیچی نکردیم. بعضی وقت ها جملات اشتباه و افتضاحی به کار می بردیم و حتی خیلی از مواقع که لغتی رو بلد نبودیم، جایگزین فارسی اون رو می نوشتیم ولی نهایت تلاشمون رو میکردیم که جملات به انگلیسی باشند. این کار برای چند ماه ادامه داشت. اگر محیط اسکایپ من رو ببینید، متوجه میشید که تمام چت ها انگلیسی هستند. یک مقدار که جلوتر رفتیم این کار برای هر جفتمون راحت تر شد. دیگه عادت کرده بودیم و به صورت ناخودآگاه فارسی نمی نوشتیم. هم لذت بخش بود و هم یادگیری زیادی داشتیم. برخی مواقع جملاتم را تصحیح می کرد و من هم یک چیزهایی را یاد می گرفتم ولی این تصحیح جملات زیاد از حد نبود تا یک موقع دچار زدگی نشویم. من به شخصه هنوز کار خاصی را برای تافل انجام نداده ام ولی خب از این خرده گام ها زیاد برداشته ام و در حقیقت در مسیر قرار گرفته ام.

دیشب نتایج تافل رو زدن. خیلی خیلی خوشحال بودم. چون میدونستم که از چه سطح زبانی شروع کرد و تونست در این مدت به سطح بسیار قابل قبولی برسه. منتظرم تا دکتر هاشمی پایان نامه من رو بخونند و من برم تهران و یک شیرینی اساسی از دوستم بگیرم:)

پی نوشت: فایل زیر را هم دانلود و مطالعه کنید. نکات مفیدی داخلش هست.

تجربیات محمدرضا شعبانعلی در مورد یادگیری زبان انگلیسی

تغییر جهت به سمت آمار و احتمالات

آرتور بنجامین یک پروفسور ریاضیات است و شهرت او هم بیشتر به خاطر محاسبات سریع ذهنی هست که انجام می هد.

امروز یک ویدئو از ایشون دیدم که شما هم میتونید از لینک زیر دانلود کنید:

Arthur Benjamin - Teach statistics before calculus! - TED Talk

او در ابتدا پیشنهاد می کند که باید آموزش ریاضیات در آمریکا به شدت بهبود یابد و این کار ساده و کم خرج است. او می گوید که آموزش ریاضی ما بر اساس حسابان (Arithmetic) و جبر (Algebra) پایه گذاری شده است و هر آنچه در آینده یاد می گیریم به سمت حساب دیفرانسیل و انتگرال (Calculus) است. او در ادامه می گوید این کار اشتباه است و باید توجه و تمرکز ما به سمت آمار (statistics) و احتمالات (probability) برود (البته او این نکته را هم یادآوری می کند که حسابان مهم است و تمام قوانین طبیعت بر اساس علم حسابان نوشته شده اند.).

او برای این حرف خود دلیلی هم دارد: ما هر روز از علم آمار در زندگی روزمه خود استفاده می کنیم ولی اثرات حسابان را خیلی کمتر می تونیم متوجه بشیم. مثلاً ریسک، پاداش، تصادف و علم داده ها از جمله مثال هایی هستند که ما با آن ها سر و کار داریم. برای رهایی از این آشفتگی اقتصادی که در حال حاضر وجود دارد همه مردم (دانشجویان رشته های ریاضی، مهندسی، اقتصاد و همه شهروندان) باید آمار و احتمالات را بیاموزند. از آمار و احتمال برای تحلیل روندها، پیش بینی های آینده، بازی ها، قمارها و خیلی موارد دیگه استفاده میشه و این میتونه جذابیت یادگیری اون رو افزایش بده.

جهان از آنالوگ به دیجیتال عوض شده است و حالا هم وقت آن رسیده است که برنامه درسی ریاضیات ما هم از کلاسیک و پیوسته به مدرن تر و گسسته تبدیل شود. منظورم ریاضیات عدم قطعیت ها و تصادفی بودن داده ها یا همان آمار و احتمالات است. خیلی بهتره که به جای یادگیری تکنیک های حسابان، همه ما بدانیم که انحراف معیار از میانگین چیست. 

ریاضیات تنها حل کردن پارامتر مجهول نیست، بلکه پی بردن به دلیل اون هم هست!

تذکر: این پست را از سایت سجاد سلیمانی ایده گرفتم.

سایت آموزشی TED

حدوداً یک سالی هست که به طور جدی تری ویدئوهای سایت TED را نگاه میکنم. نگاه من به این سایت، یک نگاه آموزشی هست که البته تفریح بسیار خوبی هم میتونه باشه. هفته ای دو، سه تا از فیلم هایش را دانلود میکنم. بهترین ویژگی این سایت هم این است که میتونم ویدئوها را با زیرنویس فارسی، انگلیسی و یا هر زبان دیگری دانلود کنم. در حقیقت علاوه بر اینکه در درون این ویدئوها ایده های بسیار ارزشمندی هست، کمک زیادی به زبان انگلیسی هم می کنه. برای ما ایرانی ها که معمولاً افراد زیادی نیستند تا روندها را نشان دهند و در حقیقت بگویند که دنیا داره به چه سمتی میره و خودمون را آماده کنیم، دیدن این فیلم ها خیلی خیلی ارزشمنده. من هر موقع سوالی در مورد یک موضوعی پیدا می کنم، حالا میتونه در مورد آینده انرژی، آینده ریاضیات، آینده آموزش، آینده علوم کامپیوتر و خیلی موضوعات دیگه باشه، اولین کاری که میکنم این هست که به سایت تد مراجعه می کنم و داخل آن جستجو میکنم. با دیدن هر فیلم، انگیزه و ایده جدیدی پیدا می کنم. کلاً به نظرم باید تا جایی که میتونیم در سایت های انگلیسی زبان وقت خود را بگذرانیم تا سایت های کپی کاری شده فارسی. اینجوری دنیا را هم قشنگ تر می بینیم؛ چون برای ما محدودیت های الکی و بی خودیه زیادی تعریف کرده اند و خیلی اوقات فکر می کنیم که انجام فلان کار یا دیر است یا اینکه من نمی توانم یا اینکه در حیطه کاری من نیست. با دیدن این ویدئوها، روز به روز دارم بیشتر به این موضوع پی می برم که باید دقیقاً در جهتی حرکت کنم که خودم دوست دارم و نیازی هم به تأیید دیگران نیست. 

البته این نکته رو هم بگم که با دیدن این ویدئوها (که بهترین و معروف ترین کاربلدهای دنیا سخنرانی می کنند)، مهارت سخنرانی و ارائه رو هم میتونیم یاد بگیریم. خلاصه هر دقیقه تماشای این ویدئوها سرشار از یادگیری هست. به همین دلیل هم هست که میگم: «سایت آموزشی TED»